Koszula i jej historia

Współczesna koszula ma, wydawałoby się, długą historię, jednak obecna jej forma powstała dopiero w XIX wieku. Dokładnie w 1871 roku Brown, Davis & Co. zarejestrowali pierwszą koszulę zapinaną od góry do dołu. Wcześniejsze wersje koszul były bowiem wkładane przez głowę i stanowiły cześć bielizny. Jedynym widocznym elementem koszul były wtedy kołnierzyki. Po dziś dzień istnieje zasada, by nie zdejmować marynarki i pokazywać się w samej koszuli. Nie pokazujemy się przecież codziennie w samej bieliźnie. Takie podejście do sprawy koszul dla niektórych może być reliktem przeszłości, ale nigdy rodowodu koszul się nie wyprzemy. Do dziś podczas oficjalnych ceremonii nie do przyjęcia jest pokazanie się w samej koszuli.

Warto wspomnieć także o tym, że pierwsze koszule miały kołnierzyk łamany, który zastąpiono z czasem wykładanym, czyli taki, jaki do dziś dzień jest najczęściej spotykany.

Biała koszula

Koszula w kolorze śnieżnobiałej bieli jest uznawana za tę najbardziej formalną i elegancką. Dlaczego właśnie ten kolor, a nie na przykład błękit? Do końca XIX wieku utrzymanie białej koszuli było nie lada wyzwaniem i tylko najzamożniejsi mogli pozwolić sobie nosić je nieskazitelnie czyste. Każdy kolor odmienny od białego, czy wzór na koszuli znajdował się na koszuli by zatuszować zabrudzenia powstałe podczas codziennego użytkowania.

Z potrzebą prania choćby kołnierzyków radzono sobie na różne sposoby. Jednym z nich były odpinane kołnierzyki, które można było wymieniać lub prać, gdy uległy zabrudzeniom oszczędzając na praniu samej koszuli Dzięki różnym typom kołnierzyków można było stworzyć złudzenie posiadania większej ilości koszul niż to było w rzeczywistości.

Biała koszula powinna być pierwszą, którą kupisz do swojej kolekcji. Na uroczyste okazje, rozmowę o pracę, czy wieczór w teatrze to idealne okazje by ją wykorzystać. Kolejnym wyborem niech będą inne klasyczne kolory, które praktycznie pasują do wszystkich połączeń kolorystycznych. Błękit, czy blady róż to Twoje koszule numer dwa i trzy. Niektórzy dodaliby tu czarną koszulę, ale sam kolor czarny uniwersalnym nie jest, a zakładając koszule w tym kolorze popełniasz jeden duży błąd. Jest nim zasada, że koszula powinna być zawsze najjaśniejszym elementem stroju i stanowić tło dla krawata.

Jak rozpoznać koszulę dobrej jakości?

Gęsty szew nawet 20 oczek na 8 cm,
Podniesiony lub „francuski” szew, gdzie dwa kawałki materiału są zszywane, przekładane i przeszywane raz jeszcze, co zapewnia większą wytrzymałość szwu,
Guziki z masy perłowej zamiast zwykłego plastiku. Rozpoznasz je po tym, że każdy wygląda nieci inaczej,
Wstawki materiału w koszulach – trójkątny kawałek materiału, który łączy przednią i tylną część koszuli po bokach na dole,
Ręcznie wyszywane dziurki na guziki – domena koszul szytych ręcznie,
Pozioma a nie pionowa dziurka na guzik na przedramieniu,
Dzielony karczek dla lepszego dopasowania koszuli,
Wyjmowane usztywnienie kołnierzyka,
Uszyta jest z większej ilości materiału, by nawet podczas klękania koszula nie wyszła ze spodni,
Mięsisty materiał, który nie gniecie się zbyt łatwo,
Brak wystających nitek i krzywych ściegów,
Elegancka koszula też nie powinna posiadać kieszeni na piersi.

Rodzaje kołnierzyków

Historia koszul rozpoczęła się od kołnierzyków łamanych, które dziś możemy spotkać w połączeniu z frakiem lub formalną wersją smokingu i koniecznie w połączeniu z muchą. Najbardziej popularne w obecnych czasach kołnierzyki wykładane mogą być bardzo różne i warto znać ich charakterystykę oraz co nieco z ich historii.

Klasyczny (kent) – Pierwszym najpopularniejszym rodzajem kołnierzyka jest kołnierz klasyczny, inaczej zwany kent. Pasuje w zasadzie do każdego typu twarzy jak i dobrze komponuje się z wieloma rodzajami węzłów krawata.
Kołnierz włoski (cutaway, szeroki) – popularny wśród fanów włoskiej sprezzatury, bardzo dobrze wygląda w połączeniu z węzłem prostym i krawatem. Nie polecam nosić go do stylizacji casualowych, bo wyłogi kołnierza źle wyglądają przy rozpiętym ostatnim guziku. Występuje z różnego rodzaju wersjach, gdzie rozstaw kołnierza może być węższy lub szerszy (extreme cutaway).
Kołnierz typu button-down – z guziczkami, które trzymają kołnierz na swoim miejscu. Historia tego typu kołnierzyka sięga aż za ocean. Bracia Brooks zauważyli tego typu rozwiązanie u graczy polo w Wielkiej Brytanii. Guziki miały powodować, że kołnierz nie przeszkadzał podczas gry. Od tego czasu zaczęli propagować to rozwiązanie w swoich koszulach. Po dziś dzień koszule Brooks Brothers to legenda, po którą sięga wielu eleganckich mężczyzn z całego świata. Ciekawostką jest, że niegdysiejszy, już nieżyjący prezes Fiata – Gianni Agnelli upodobał sobie koszulę z kołnierzem typu button-down, a nie typowo włoski kołnierzyk cutaway. Tego typu kołnierz jest idealny do mniej formalnych stylizacji, bardzo dobrze prezentuje się bez krawata. Idealne krawaty do tego typu stylizacji to natomiast te wykonane z mniej formalnych tkanin jak wełna, len, czy krawaty typu knit.

Prawidłowy rozmiar koszuli

Nie tylko odpowiedniej jakości materiał, czy wykonanie decydują o ogólnym odbiorze koszuli. Nawet najlepszej jakości koszula może stracić swoją wartość, gdy jej rozmiar jest nieodpowiednio dopasowany. Dopasowując koszulę należy pamiętać, że dopiero po około 4 praniach nabiera ona swojego rzeczywistego rozmiaru. Przymierzając koszulę należy zatem brać poprawkę na jej niewielkie skurczenie się po tych kilku praniach.

Zwróć uwagę na kilka szczegółów przy kupowaniu koszuli gotowej do noszenia, pamiętając, że niezwykle ciężko dostać taką, która jest dopasowana idealnie. Prawdziwy elegant nie boi się poprawek krawieckich, a ten, który traktuje swój wygląd najbardziej serio, zdecyduje się na koszulę szytą miarowo.

Rękawy koszuli powinny sięgać nasady kciuka,
Koszula powinna wystawać na około 1 cm z rękawa marynarki. Sprawia to wrażenie dłuższych i zgrabniejszych ramion,
Kołnierzyk po zawiązaniu krawata powinien dotykać koszuli. Modne obecnie w polskich sklepach sieciowych koszule z wąskim kołnierzem prawie zawsze nie spełniają tego warunku,
Zewnętrzne rogi kołnierzyka powinny wchodzić pod klapy marynarki, tworząc w ten sposób harmonię między liniami koszuli, marynarki i krawata,
Kołnierzyk koszuli z tyłu nie powinien chować się pod klapami marynarki.
Krawat powinien znajdować się w przestrzeni dokładnie pośrodku dwóch klap kołnierzyka koszuli i dotykać jej górnej krawędzi bez luzu.

Najlepsi producenci koszul

Poniżej przedstawiam najbardziej znane marki koszul z Jermyn Street w Londynie. Ta ulica to kolebka krawiectwa koszulowego na całym świecie. W każdym z tych butików znajdziesz nieograniczoną liczbę tkanin koszulowych i dostaniesz koszule wykonane z największą starannością. Koszule z Jermyn Street szyte są jednak w dzisiejszych czasach już wyłącznie maszynowo mimo, że określone są jako „handmade”.

Szukasz ręcznie uszytej koszuli na miarę, w której każdy element szyty jest rzeczywiście igłą i nicią bez użycia maszyny. Każda dziurka na guzik, rękawy, czy plecy, czy kołnierzyki obszywane są ręcznie jedynie w Neapolu. Stąd koszula neapolitańska na całym świecie oznacza wyrób rzeczywiście wykonany ręcznie. Nie musisz koniecznie wybierać się do Neapolu, bo kilku krawców wykonuje je także w Polsce (między innymi pracownia Zaremba w Warszawie czy Emanuel Berg). Tak wykonana koszula to szczytowe osiągnięcie krawiectwa miarowego koszul i decydują się na nie jedynie pasjonaci tematu lub Ci najbardziej zamożni, gdyż nawet w Polsce koszt takiej koszuli to ponad 1000 zł, co jest nawet ponad dwukrotnością koszul szytych na miarę lecz maszynowo.

Charakterystycznymi cechami koszul szytych ręcznie są:

Marszczenia na rękawach, które dają większą swobodę ruchów,
Idealnie dopasowanie wzorów, które na przykład z karczku przechodzą płynnie na rękaw,
Guziki z masy perłowej przyszywane między innymi metodą kurzej stopki ręcznie
Ręcznie obszywane dziurki na guziki,
Klin łączący przednią i tylną część koszuli po boku,
Rygiel na rozcięciu na przedramieniu.

Ilość robót wykonywanych ręcznie zaczyna się od około 4 do aż 10. Wciąż maszynowo obszywane są kołnierzyki, które mogą być jednak wykańczane ręcznie. W tych najlepszych z możliwych koszul ścieg jest tak gęsty, że często trzeba użyć szkła powiększającego, by rozpoznać w tej linii dziurkowanie.

Gdzie kupić dobrej jakości gotowe do noszenia koszule:

Suitsupply

Zack Roman